“زور بی قالبِ طالب” و “طالبان عزرائیل خوی”
۲۰۲۱/۰۹/۱۳
خیل الله معروفی
“زور بی قالبِ طالب” و “طالبان عزرائیل خوی”
و تعریفی از “همه شمول”
افغانستان عزیز ما عجیب مملکتی ست، که ایمان فلک را در خطر می اندازد!!!
ــ افغانستان عزیز ما مگر درین روزها شاهد کارهای عجیب و غریبی بوده است؛ ابرقدرت آگنده با زور و زر و آرمیده در خود و زِرِه، که جهت قلع و قمع طالبان آمده بود، “ارمان بدل” میرود؛ و طالبان “سرکنده و پای کنده” به اصطلاح “شب در میان” و بلکه در “طَرفة العین” بر مسند قدرت مینشینند ….
ــ “جو بایدن” در ۲۳ جولای ضمن مذاکرۀ تلفونی به “اشرف غنی” گفته بود:
«شما مُدرنترین اردوی جهان را در اختیار دارید!!!»
“جو بایدن” با دید و برداشت خشک و میخانکی خود از امور جهانی و بالخاصه مسائل نظامی، چنین فارمولبندی یی را انتخاب کرد. در حالی، که برای یک عسکر در درجۀ اول “مورال” و “روحیه” مهم است، و به اصطلاح شیرین عوام قدیم کابلی، “ایمان”!!! البته درینجا کلمۀ “ایمان” به هیچ صورت بار دینی و مذهبی ندارد!!! عسکر و اردویی، که “ایمان” نداشته باشند، هزاران خُود و زِرِه و بَرگُستوان و به اصطلاح رستم زال، “ببرِ بیان” هم چارۀ کارشان را کرده نمیتواند. تجربه نشان داد، که تمام ساز و برگ عصری و تربیۀ مُدرن بیست سالۀ اردوی سه صد هزار نفری افغانستان، به اندازۀ “دو توت” هم ارزش ندارد، وقتی این اردو فاقد “ایمان” باشد!!!
ــ پنج شش هفته پیش و در بُحبوحۀ بحث استعفای “اشرف غنی” و ایجاد حکومت موقّت، باری “ذبیح الله مجاهد” به حیث نطاق تحریک طالبان، ضمن مصاحبه ای گفته بود، که اگر طالبان خواسته باشند، تمام افغانستان را در ظرف “دو هفته” فتح میکنند. این سخن برای همه کس ــ چه در داخل و چه در خارج افغانستان ــ به “لاف و پتاق” شباهت داشت. رویدادها مگر نشان دادند، که این ادعاء، به هیچ صورت گزاف نبود و طالبان در ظرف کمتر از “دو هفته” تمام ولایات افغانستان را یکی پیِ دیگر در تصرف خود درآورده و به تأریخ ۱۵ آگست فاتحانه وارد کابل گشته و “یکه راست” در ارگ “شاهی ثُم جُمهوری ثُم اِمارتی” بر مصطبۀ قدرت جلوس فرمودند ….
ــ بعد از خروج شتابزده و سراسیمۀ قوای امریکا و ناتو از افغانستان و نافذ گشتن سُلطۀ طالبان، از سنگ و چوب جهان صدای حکومت “همه شمول” و “فراگیر” و به اصطلاح انگریزها Inclusive بالا شد. همه به یک زبان و به یک صدا گفتند، که طالبان باید حکومتی را تشکیل بدهند، که در آن حقوق تمام اقوام و مذاهب و زبانهای افغانستان، محفوظ بماند …!!!
ــ کابلیان قدیم و اصیل و بالخاصه عوامِّ بیسواد آن، از فراست عجیب و غریبی برخوردار بودند و در نکته سنجی و سخندانی سربراوردۀ روزگار. ضرب المثلهای حکمت اندود مردم اصیل کابل قدیم، یکسره باید به خطِّ زر و با لعل و گهر و به شیوۀ برجستۀ نستعلیق نوشته شوند. دو مثل همین نازنینان را می آورم، که در حالت کنونی وطن عزیز ما به اصطلاح شیرین عامیانه، “تک و پتره” صدق میکنند.
مردم اصیل و فهیم کابل قدیم میگفتند، که:
«عزرائیل پروای بچی کسه نداره!!!»
(عزرانیل پروای بچۀ کس را ندارند!!!)
و همین نازنینان نیز میگفتند، که:
«زور قالب نداره!!!»(زور قالب ندارد!!!)
اینک فحوای هردو مثل کابلی را در کارستان طالبان به چشم سر میبینیم؛ و میبینیم، که:
«زور طالب، واقعاً بی قالب است!!!»
و
«طالبان عزرائیل خوی» به نصیحتهای پدرانۀ کسی احتیاج ندارند!!!
طالبان حکومت خود را اعلان کردند، که در آن حتی یک نفر هم “غیر طالب” دیده نمیشود. صدر اعظم و وزراء و حتی مُعاونان و مُعینان ایشان، همه و همه طالب هستند و ملا و آخوند و آخوندزاده و مولوی، و هر آن کسانی، که در شیمای خاصّ و مشخص طالبان همیگنجند!!!
واقعاً باید از دل و جان اقرار کرد، که:
«زور قالب ندارد!!!»
و نیز از دل و جان باید پذیرفت، که:
«طالبان حتی به عزرائیل هم تن نمیدهند!!!»
ــ در اخیر این معروضۀ مختصر نظر شخصیِّ خود را در مورد حکومت “همه شمول” و به اصطلاح فیشنی تر، “فراگیر” پیش میکشم:
از نگاه شخص من پیوند زدن “قوم و زبان و دین و مذهب” با مقولۀ “حکومت همه شمول و فراگیر”، به اصطلاح شیرین کابلی، “کُهنه بوی” است؛ یعنی بوی کهنه میدهد و فقط از “قرون وُسطی” حکایت میکند!!! من مقولۀ خوشخور و زیبا بیان “همه شمول” را فقط در یک جملۀ “ساده و پیاده” ولی بسیار معروف، تعریف میکنم!!!
من، که “خلیل معروفی” ستم، کلمۀ “همه شمول” را اینطور تعریف میکنم:
همه شمول = یار مې هندو، ز مُسُلمان یُم
بلی؛ در فارمول “همه شمول” باید “افکار متضاد” قابل تحمل باشند و اشخاص با تفکرات مختلف و متفاوت، ولی بر پایۀ تقوا و خدمتگزاری و کاردانی و اهلیّت جمع شوند؛
خدا کند، که همه هندو باشند و یا هزاره و یا تاجک و یا ازبک و یا پشتون!!!
این مقاله از برکت شنیدن بند آخر آهنگ زیبای خوانندۀ جوان و پراستعداد افغان به نام خانم “صدیقه مددگار”، به وجود آمد و من این مقاله را به همین بانوی عزیز وطنم اهداء میکنم!!!
من شخصاً این کلیپ را باربار و بالاتر از نصاب شمار شنیده و از آن لذتها برده ام. در قسمت شأن نزول این آهنگ بی اندازه دلربا باید بگویم، که اصل شعر و کمپوز از “استاد گلزمان” است، که برای خوانندۀ پرآوازۀ افغانستان، “احمد ظاهر” به میان آمد؛ و همو “احمد ظاهر” بود، که این آهنگ را ثبت دفتر ایّام کرد و جاودان ساخت!!!
(خلیل الله معروفی ــ جرمنی ــ ۸ سپتمبر ۲۰۲۱)
“زور بی قالبِ طالب” و “طالبان عزرائیل خوی”